Ортиқча вазндан қутулиш учун нафақат иштаҳани чеклаш, балки баъзи одат ва кўникмалардан воз кечиш зарурлиги аниқланди. Уларни шартли равишда "семиртирувчи" одатлар деб номлаб, вазн ортишига қандай таъсир қилишини ўрганиб чиқсак.
- Таомларни жуда тез тановвул қилиш
Таомларни тез тановвул қилиш замонавий жамиятдаги тезкор ҳаётда яшаётган кўпчиликнинг муаммосидир. Шуни ёдда тутиш лозимки, биз овқатланишни бошлаган вақтдан 20 дақиқа ўтмасдан туриб, мияга ошқозоннинг тўйганлиги ҳақида сигнал етиб бормайди. Шунинг учун тез овқатланиш тўйганлигимизни англаб етгунимизга қадар жуда кўп еб қўйишимизга сабаб бўлади.
- Телевизор томоша қилиш одати
Илмий тадқиқотлар телевизорни кунига икки соатдан кам кўрмайдиган кишилар унга ярим соатдан кўп вақт ажратмайдиганларга қараганда семиришга кўпроқ мойил эканлигини кўрсатади. Гап шундаки, телевизор томоша қилиш мобайнида биз деярли ҳаракат қилмаймиз. Бунинг устига турли-туман дастурларни томоша қила туриб, турли таомларни ҳам истеъмол қилишга одат қилганмиз.
- Доим нимадир еб туриш одати
Аксарият кишилар, ўзлари буни сезмаган ҳолда автомобил рулида, компьютерда ишлаш, дўкондаги харид ва ҳатто телефон орқали суҳбат чоғида ҳам нимадир еб туриш одатига эга бўлади. Бундай енгил тамадди ёки кичик ширинликлар ҳам вақт ўтиши билан ортиқча килограммларни келтириб чиқаради.
- Фаст-фудларни истеъмол қилиш
Фаст-фудларни истеъмол қилиш овқатланиш сифатига таъсир кўрсатади. Чунки "соғлом бўлмаган таом" фойдали озиқ-овқат маҳсулотлари ўрнини эгаллай бошлайди.
- Муаммо ва стрессларни овқат билан енгиш
Олимларнинг фикрича, таомни керагидан ортиқ истеъмол қилишнинг 75 фоизи айнан кишининг руҳий ҳолати билан боғлиқдир. Бирор нарсадан ташвишланиб ёки ёлғизликни ҳис этмаслик учун киши ўзига ҳисоб бермаган ҳолда, очликни умуман ҳис қилмаган ҳолларда ҳам бирор нарса чайнашни бошлайди. Баъзилар эса нима қилишни билмасдан, яъни зерикканидан ҳам нимадир ейишга киришади.
- Тўйиб ухламаслик
Илмий нуқтаи назардан уйқунинг етишмаслиги иштаҳани уйғотувчи гармон ишлаб чиқарилишини оширади. Ушбу вазиятни рақамларда олиб қарасак, уйқу вақтининг бир соатга камайтирилиши танадаги ёғ миқдорини 3 фоизга кўпайтиради.
- Спорт билан шуғулланишга вақт етмаслиги
- Бошқалар билан тенглашиш одати
Вазн ортиши кишининг мулоқот доираси билан ҳам боғлиқ бўлиши мумкин. Биз кўпинча атрофимизда семиз одамларни кўриб (турмуш ўртоғимиз, дўстимиз) ортиқча вазнни нормал ҳолат сифатида қабул қила бошлаймиз (Бу ҳолат онг остида рўй беради). Тадқиқотлар 30 ёшдан кейин семиз қариндошлар ва дўстлар қуршовида бўлган одамнинг ортиқча килограммларни тўплаш хавфи 37-57 фоизга ортишини кўрсатди.
- Маҳсулотларнинг ёғлилик ва калория даражаси ҳақида бош қотирмаслик
- Ўз вазнини назорат қилмаслик
- Ноқулай кийим кийиш одати
Қулай кийим кўпроқ ҳаракат қилиш имконини беришини мантиқан ҳам тушуниш мумкин. Ҳаракатланиши ноқулай костюм ёки тор юбкалар билан чеклаб қўйилмаган кишилар кўпроқ ҳаракатда бўлади ва демак, кўпроқ калория ҳам сарфлайди.
- Пластик карточкалардан фойдаланиш
Ресторанларга келиб тушган 100 минг буюртмани таҳлил қилиб чиқиш натижасида таом учун пластик картадан ҳақ тўлаганлар бунинг учун нақд пулдан фойдаланганларга қараганда, 30 фоизга кўпроқ маблағ сарфлаганлиги аниқланди. Мана шунақа қизиқарли кузатув натижалари...
Мақолани тайёрлашда "InFlora.ru" сайти маълумотларидан фойдаланилди.
